Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych

  Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych jest to fundusz celowy, który odpowiada za zapewnienie ochrony roszczeń pracowniczych, w przypadku niewypłacalności pracodawcy. Zadaniem funduszu jest przede wszystkim dokonywanie wypłat świadczeń należnych pracownikom od niewypłacalnego pracodawcy i na podstawie przepisów pozostałych ustaw szczególnych. Fundusz ma także dochodzić zwrotu wypłaconych świadczeń od podmiotów oraz osób do tego zobowiązanych. Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych został założony w 1994 roku, a od dnia 1 stycznia 2-12 stanowi od państwowy fundusz celowy. Składki na niego opłaca się jedynie za zatrudnionych pracowników albo zleceniobiorców. Aktualnie składka na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wynosi 0,1 procent podstawy wymiaru składki.

 

Na co przeznaczane są środki z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych?

Środki przeznaczane są między innymi na roszczenia, które obejmują:

• wynagrodzenia za okres urlopu
• wynagrodzenia za pracę
• wynagrodzenia za czas, kiedy zatrudniony pracownik nie był zdolny do pracy przez chorobę
• odprawę pieniężną należną wskutek rozwiązania umowy o pracę bez winy pracownika
• ekwiwalent pieniężny za urlop należny za rok kalendarzowy, w którym ustał stosunek pracy
• dodatek wyrównawczy
• składki na ubezpieczenie społeczne
• odszkodowania
• wynagrodzenia za czas każdej usprawiedliwionej nieobecności w pracy

 

Komu przysługują świadczenia z FGŚP?

Świadczenia z funduszu są gwarantowane zarówno obecnym, jak i byłym pracownikom. Byli pracownicy oraz członkowie rodziny zmarłego pracownika są uprawnieni do uzyskania renty. Ze środków na funduszu skorzysta także syndyk oraz likwidator. Aby dostać świadczenia z FGŚP pracownik musi być zatrudniony w firmie prowadzącej działalność tylko i wyłącznie w Polsce oraz firma ta nie może być wyłączona z możliwości ogłoszenie upadłości w naszym kraju albo pracownik był zatrudniony w przedsiębiorstwie, którego siedziba znajduje się w jednym z krajów Unii Europejskiej. Fundusz zapewnia także wypłaty środków, pracownikom zatrudnionym w przedstawicielstwach firm o ile zatrudniają pracowników na zasadach polskiego prawa.

W jaki sposób finansowany jest Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych?

Fundusz finansowany jest przede wszystkim ze składek pracodawców. Wszyscy przedsiębiorcy, którzy zatrudniają pracowników na umowy o pracę czy umowy zlecenie muszą odprowadzać pracownikom składki. Składka ta wynosi 0,1 procent podstawy wymiaru na ubezpieczenie emerytalne oraz rentowe. FGŚP jest także finansowane ze środków uzyskanych ze zwrotów należności oraz zabezpieczeń majątków dłużników. Składka na fundusz zostaje naliczona i opłacona przez pracownika. Ustawa o FGŚP mówi o tym, iż pracownikiem nazwać można każdą osobę fizyczną pozostającą z pracodawcą w stosunku pracy lub też realizuje pracę nakładczą czy realizuje pracę na podstawie umowy zlecenia i wykonuje każdą pozostałą pracę zarobkową aniżeli stosunek pracy. Pokrewieństwo oraz powinowactwo łączące pracownika z jego pracodawcą nie jest podstawą do zwolnienia z obowiązku płacenia składek na fundusz.

Zasady FGŚP nie obejmują paru grup pracodawców, wobec których nie zachodzi wypłacalność, czyli:

• jednostki wchodzące w skład finansów publicznych
• osoby fizyczne prowadzące gospodarstwa domowe oraz zatrudniające osoby do wykonania pracy zarobkowej w tymże gospodarstwie
• osoby prawne podlegające obowiązkowi wpisu do rejestru organizacji społecznych, organizacji zawodowych czy stowarzyszeń

 

Jeśli chodzi o zwolnienie ze składek na FGŚP i FP za osoby, które ukończyły 55 lat w przypadku kobiet oraz 60 lat w przypadku mężczyzn, zwolnienie przysługuje od następnego miesiąca po miesiącu, w którym osoba ukończyła dany wiek. Jeżeli osoba osiąga wskazany wiek pierwszego dnia danego miesiąca, wtedy nie opłaca się za nią składek na fundusze już od tego samego miesiąca.

W jaki sposób dostać pieniądze z FGŚP?

Cały proces uzyskania pieniędzy z funduszu można rozpocząć po miesiącu od ogłoszenia niewypłacalności przedsiębiorcy. Osoba odpowiedzialna za zarządzanie majątkiem przedsiębiorstwa opracuje zestawienie niezaspokojonych roszczeń oraz sporządzi listę osób uprawnionych do tych świadczeń. Pracownicy mogą dostać zwrot świadczeń między innymi z wynagrodzenia za pracę za maksymalnie trzy miesiące oraz wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy. Gwarantowane są im także środki z odprawy pieniężnej przysługującej na podstawie przepisów normujących rozwiązanie stosunków pracy.

Jakie warunki formalne należy spełniać wniosek i wykaz o wypłatę świadczeń?

Ustawa określa, iż w okresie 1 miesiąca od daty niewypłacalności pracodawcy, osoba zarządzająca majątkiem firmy musi przygotować i złożyć zbiorczy wykaz niezaspokojonych roszczeń pracowniczych. Wykaz ten powinien zawierać roszczenia z okresów poprzedzających datę niewypłacalności pracodawcy. W przypadku kiedy zaspokojeniu podlegają także roszczenia z okresów, które następują po dacie niewypłacalności pracodawcy, wówczas osoba sprawująca zarząd majątkiem firmy opracowuje i składa wykaz uzupełniający.

Wniosek indywidualny powinien być złożony w formie pisemnej w 2 takich samych egzemplarzach po miesiącu i 2 tygodniach od dnia wystąpienia niewypłacalności pracodawcy. Do wniosku o wypłatę świadczenia należy dodać dowody, które powinny uzasadniać przez wnioskodawcę skorzystanie ze świadczeń. Takimi dokumentami mogą być: