Stypendium socjalne – co warto wiedzieć?

Bardzo często życie studenta, jest kojarzone z trudnością z połączenia końca z końcem. Długie dni spędzone na uczelni, na zajęciach, ćwiczeniach, seminariach, czy praktykach, skutkują tym, że nieraz praktycznie nie ma możliwości, żeby pracować i zarabiać pieniądze. Z kolei studiując w innym mieście, trzeba opłacić mieszkaniu lub akademik, zadbać o obiady, a także o przejazdy na uczelnię, z uczelni, a także na weekendy do domu. Jak widać wydatków jest bardzo dużo, ponadto w większych miastach, wszystko jest o wiele droższe. Jednak, jeśli student nie może liczyć na finansowe wsparcie od rodziców, może liczyć na pomoc ze strony państwa. Każda uczelnia, proponuje tzw. stypendium socjalne. Warto wiedzieć komu ono przysługuje i w jaki sposób można je otrzymać.

Czym jest stypendium socjalne?

W Polsce przewidziano specjalną pomoc dla studentów, którzy znajdują się w trudnej sytuacji finansowej. Jednak, aby ją otrzymać trzeba spełniać szereg warunków, a także konieczne jest złożenie odpowiedniego wniosku i innych, wymaganych dokumentów.

Kwestię przyznawania stypendium socjalnego, reguluje Ustawa – Prawo o szkolnictwie wyższym z 27 lipca 2005 roku. Dokument ten określa, że stypendium socjalne, może otrzymać każdy student danej uczelni, który znajduje się w trudnej sytuacji finansowej. Zgodnie z kolejnym punktem, rektor uczelni w porozumieniu z samorządem studenckim, powinien ustalić jaka jest wysokość dochodu na jedną osobę w rodzinie studenta, który ubiega się o tę pomoc.

Komu może zostać przyznane stypendium socjalne?

Przede wszystkim, aby możliwe było ubieganie się o przyznanie stypendium socjalnego, student musi znajdować się w trudnej sytuacji finansowej. Jednak nie wystarczy samo zgłoszenie takiej sytuacji. Bardzo ważne, jest dokładne udokumentowanie trudnego stanu materialnego i potwierdzenie go, przy pomocy stosownych dokumentów.

Pierwszą kwestią, jaką organ decydujący bierze pod uwagę, rozpatrując wniosek o stypendium socjalne, jest wysokość dochodów. Jednak, aby to ustalić, bierze się pod uwagę nie tylko dochody samego studenta, ale także dochody:

• małżonka,
• dzieci, które w dalszym ciągu są utrzymywane przez studentów,
• rodziców, opiekunów,
• rodzeństwa niepełnoletniego lub niepełnosprawnego.

Jeśli jednak student nie prowadzi swojego gospodarstwa domowego z innymi osobami (np. rodzicami, rodzeństwem itp) nie musi on wykazywać jakie są ich dochody. Jednak w takim wypadku musi on także spełniać jeden warunek z poniższych: musi mieć skończone 26 lat, musi zawrzeć związek małżeński, ma na swoim utrzymaniu inne osoby lub dorastał w rodzinie zastępczej.

Ustalając wysokość dochodów studenta, nie bierze się pod uwagę:

• innych świadczeń uczelnianych, które otrzymuje student,
• stypendiów, które zostały przyznane na podstawie funduszy z ramienia Unii Europejskiej,
• pomocy materialnej, która przysługuje studentom lub doktorantom i jest przyznawana przez samorządy terytorialne,
• pomocy socjalnej, którą przyznają podmioty będące organizacjami użytku publicznego.

Co trzeba zrobić, aby otrzymać stypendium socjalne?

Jak wspomniano wcześniej, jeśli zostają spełnione wszystkie warunki, dzięki którym można uzyskać stypendium socjalne, konieczne jest złożenie odpowiedniego wniosku oraz innych, wymaganych dokumentów. Stosowane papiery, powinny zostać dostarczone do dziekanatu do spraw socjalnych lub, jeśli uczelnia posiada odpowiedni system, można to zrobić za pomocą portalu elektronicznego. Warto w tym miejscu podkreślić, że poszczególne uczelnie mogą się różnić trybami i terminami składania wniosków. Warto więc, sprawdzić dokładne informacje na stronie internetowej danej placówki.

Przykładowo, studenci Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, powinni złożyć wniosek o przyznanie stypendium oraz zaświadczenie o dochodach i inne dokumenty, do koordynatora do spraw materialnych, który jest określony dla każdego wydziału. Jednak zanim się tego dokona, trzeba wypełnić wniosek w systemie elektronicznym. Na UJ, wnioski można składać do 30 wrześnie danego roku. Jest to bardzo ważne, ponieważ wymaga od studentów, załatwienia stosowanych formalności jeszcze przez wakacje. Z kolei jeśli chodzi o semestr letni, dokumenty należy złożyć maksymalnie siedem dni przed rozpoczęciem sesji egzaminacyjnej zimowej. Stypendium socjalne przyznaje się na jeden semestr.

Drugim przykładem może być Politechnika Warszawska. Na tej uczelni wiosek o stypendium składa się najpóźniej 2 tygodnie od oficjalnego rozpoczęcia nowego roku akademickiego. Jeśli jednak, jakiś student przegapił termin lub w trakcie roku, wydarzyło się w jego życiu coś, co zmusza go do ubiegania się o pomoc materialną, może on złożyć wniosek o stypendium w dowolnym momencie. Wtedy wsparcie finansowe będzie przyznawane od następnego miesiąca. Dwa tygodnie, przed rozpoczęciem roku nowego roku, Rektor uczelni określa jaka jest maksymalna kwota dochodu na jedną osobę w rodzinie studenta, która chce się ubiegać o stypendium. Natomiast miesiąc przed początkiem roku Rektor ogłasza kwotę, którą będzie można otrzymać. W odróżnieniu do Uniwersytetu Jagiellońskiego stypendium zostaje przyznawane na cały rok tj. 10 miesięcy. Ważne jest także to, że po pierwszym semestrze studiów, kwota stypendium może się zmienić.

Jaka może być wysokość stypendium socjalnego?

Warto podkreślić, że wysokość stypendium socjalnego to kwestia w pełni indywidualna i zależy ona od decyzji rektora uczelni wyższej. Zawsze ustala on kwotę w pełnym porozumieniu z przedstawicielami samorządu studenckiego. Na wysokość wypłacanej pomocy finansowej dla studentów, może także wpływać ich sytuacja domowa, tzn. że im kwota dochodu na jedną osobę, jest bardziej zbliżona do najwyższej możliwej, tym wysokość świadczeń jest mniejsza. Znaczenie ma także, miejsce zamieszkania osoby studiującej. Jeśli nie mieszka ona w domu rodzinnym, oznacza to, że ma wyższe potrzeby i z tego tytułu może otrzymać więcej pieniędzy. Oczywiście nie bez znaczenia jest ilość osób, które w danym roku akademickim zgłoszą się po pomoc. Dlatego, dane dotyczące wysokości dochodów, są podawane przed samym rozpoczęciem roku akademickiego. Przykładowo na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, dwa lata temu stypendium wynosiło:

1. 1000 zł – jeśli dochód na jednego członka rodziny maksymalnie wynosił 200 zł,
2. 800 zł – jeśli dochód na jednego członka rodziny maksymalnie wynosił 400 zł,
3. 600 zł – jeśli dochód na jednego członka rodziny maksymalnie wynosił 600 zł,
4. 400 zł – jeśli dochód na jednego członka rodziny maksymalnie wynosił 800 zł,
5. 200 zł – jeśli dochód na jednego członka rodziny maksymalnie wynosił 950 zł.

W przypadku zamieszkania poza domem rodzinnym, do przyznanej wysokości stypendium dolicza się specjalny dodatek mieszkaniowy.

Warto zaznaczyć, że zgodnie z obowiązującymi przepisami, każda uczelnia w Polsce, zarówno państwowa jak i prywatna, jest zobowiązana do wspierania finansowego studentów, którzy znajdują się w trudnej sytuacji materialnej. Sytuacja wygląda trochę inaczej w przypadku stypendiów naukowych.